| STEFAN CEGIELSKI ur.1852 zm.1921 Przemysłowiec, działacz społeczno-polityczny. Urodził się w 1852 r. w Poznaniu jako syn Hipolita i Walentyny z Mottych. Kształcił się w poznańskim gimnazjum, a następnie studiował w Akademii Przemysłowej w Berlinie, którą ukończył w 1873 r. W 1880 r. objął założoną przez ojca fabrykę maszyn i narzędzi rolniczych. Zmuszony kłopotami finansowymi przekształcił firmę w Towarzystwo Akcyjne, w którym pełnił funkcje wiceprezesa rady nadzorczej i głównego udziałowca. Podobnie jak ojciec poświęcił się działalności politycznej i społecznej. Przez wiele lat zasiadał jako polski deputowany w sejmie pruskim i parlamencie niemieckim wyrażając między innymi sprzeciw Komisji Kolonizacyjnej oraz germanizacji szkolnictwa. Od 1903 r. pełnił obowiązki wiceprezesa a następnie prezesa Prowincjonalnego Komitetu Wyborczego na Wielkie Księstwo Poznańskie, a od 1911 r. był wiceprezesem Polskiego Centralnego Komitetu Wyborczego. Przez wiele lat przewodniczył sejmikom Związku Spółek Zarobkowych i Gospodarczych oraz był współzałożycielem i prezesem Rady Nadzorczej Banku Związku Spółek Zarobkowych. Piastując kierownicze stanowiska w towarzystwach kupieckich i przemysłowych zabiegał o unarodowienie wielkopolskiego handlu. Znacznie zasłużył się w rozwoju polskiej oświaty i kultury. Od 1887 r. był członkiem zarządu Towarzystwa Pomocy Naukowej im. Karola Marcinkowskiego oraz wiceprezesem rady nadzorczej Spółki Akcyjnej "Teatr Polski w Ogrodzie Potockich". Pełnił również obowiązki członka rady nadzorczej "Dziennika Poznańskiego" oraz radnego miejskiego. Zmarł w Poznaniu w 1921 r. |
| HIPOLIT Gaspar Józef CEGIELSKI ur.1813 zm.1868 Filolog, przemysłowiec, działacz społeczny, dziennikarz i polityk. Urodził się w 1813 r. w Ławkach koło Gniezna. Początkowo uczęszczał do szkoły w Trzemesznie, następnie do Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. W 1835 r. rozpoczął pięcioletnie studia na uniwersytecie berlińskim, które zakończył broniąc pracę doktorską z filozofii. Po powrocie do Poznania został nauczycielem języka polskiego i języków starożytnych w gimnazjum, którego był absolwentem. W 1841 r. ożenił się z Watentyną Motty, z którą miał troje dzieci: Karolinę, Stefana i Zofię. Równolegle z pracą pedagogiczną publikował liczne artykuły z zakresu lingwistyki i dydaktyki w tym rozprawę "O słowie polskim i koniugacjach jego". Napisał podręcznik do gramatyki języka greckiego, wydał "Naukę poezji". Z przyczyn politycznych, odmawiając władzom szkoły przeprowadzenia kontroli mieszkań swoich uczniów musiał w 1846 r. zrezygnować z kariery nauczyciela. Wsparty finansowo przez przyjaciół otworzył w poznańskim Bazarze sklep z narzędziami rolniczymi, który przekształcił się w warsztat remontowy, następnie w fabrykę narzędzi i maszyn rolniczych, która w 1855 r. przeniosła się na ul. Kozią a następnie na ul. Strzelecką, gdzie powstała także odlewnia. Był jednym z pierwszych autorów literatury o tematyce technicznej wydając w 1858 r. "Narzędzia i machiny rolnicze". W duchu liberalno-narodowym działał jako poseł do sejmu pruskiego w Kole Polskim, później w komitecie wyborczym i przez wiele lat w poznańskiej radzie miejskiej. Był twórcą polskiej prasy politycznej w Poznaniu: "Gazety Polskiej"(1848) i "Dziennika Poznańskiego"(1859). Działalność społeczną rozpoczął od współpracy z Karolem Marcinkowskim pełniąc funkcję wiceprezesa Towarzystwa Pomocy Naukowej. Ważną rolę odegrał w Towarzystwie Przemysłowym, Centralnym Towarzystwie Gospodarczym oraz Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk. Szczególnie zasłużył się przy tworzeniu w 1853 r. szkoły realnej w Poznaniu. Zmarł przedwcześnie, na zapalenie płuc w 1868 r. w Poznaniu. Bibliografia |
Hipolit Cegielski - ur. 1813-01-06 - zm. 1868-11-30
Stefan Cegielski - ur. 1852-08-26 - zm. 1921-01-29
Stefan Cegielski - ur. 1852-08-26 - zm. 1921-01-29